Johan van der Meulen -lytse Johan, maar met een verraderlijke opslag de grootsten vaak de baas -is terug op de Friese kaatsvelden. Na een teleurstellend avontuur in België kaatst hij dit jaar weer voor de Friese kransen. En voor KiKa, kinderen kankervrij.
bron: www.deibled.nl
tekst; Ate de Jong
Een saai en simpel levenheeft Johan van der Meulen (28) de afgelopen jaren niet gehad. Enorme hoogtepunten (twee glorieuze PC-overwinningen) en diepe dalen (de dood van z’n ouders) wisselden elkaar af. Vader Yke, meer vriend dan vader, overleed vorig jaar, 59 nog maar. ,,Mar hy hat mear feesten en partijen meimakke as de measte tachtigers. Dat pakke se him net mear ôf.”
Yke van der Meulen was een supporter van Jarich van der Veen, de vroegere kaatsheld uit de Wâlden. Hij reisde hem in alles achterna. Toen zijn zoon ook talent bleek te hebben, was dat achterna reizen echter uitgesloten. Zijn vader werkte dag en nacht. Overdag deed hij hand-en spandiensten in een garage, ’s avonds werkte hij in de kroeg. ,,En dat seis dagen yn ’e wike.” Zijn moeder was in die tijd zijn begeleider, zijn grootste supporter.
Moeder overleed in 2004. Voor de toen nog maar twintigjarige Van der Meulen een ramp. Hij nam zich voor eens de PC voor haar te winnen. Die kans was reëel in 2006; met Kor Zittema en Taeke Triemstra beheerste hij dat jaar de vrijeformatiepartijen. Bovendien stond het publiek -tegen de gewoonte in -achter de favorieten, want ook Zittema en Triemstra hadden een verhaal.
Zittema had aangekondigd dat jaar te zullen stoppen met kaatsen. Twee keer had hij de finale bereikt, maar het hoogste nog niet. Het PCpubliek zou dat de sympathieke Zittema van harte gunnen. Triemstra wilde de PC winnen voor z’n vader Reinder, die alles kon, maar niet op de PC. En dan was daar Durk van der Leest, die dertien keer op de PC had gekaatst, maar nooit verder was gekomen dan een derde prijs en die nu als hun trainer-coach de top zou kunnen bereiken.
Het gebeurde. Voor het PC-publiek gerechtigheid. Voor Reinder Triemstra en Yke van der Meulen een enorme ontlading. Tijdens de finale waren beide mannen gestórven, Triemstra na de laatste slag bijna letterlijk. En zeg nu ,,PC 2006” tegen Durk van der Leest en hij laat z’n arm zien. ,,Sjoch, pikefel.”
Van der Meulen zat een uur later nog met de tranen in de ogen. Vanwege de overwinning, maar ook vanwege het verdriet dat z’n moeder dit niet mee mocht maken. Tijdens de finale had hij in zichzelf vaak tegen haar gezegd: ,,Mem, dizze slach is foar mem.” De volgende dag bracht hij de krans naar haar graf.
Het was een PC waar dromen werkelijkheid werden. Maar één droom nog niet. Voor de PC had Johan Vellinga in het Friesch Dagblad geschreven: ,,Van der Meulen is er te nuchter voor om zich alvast in te beelden hoe hij op 5-5 en 6-6 in de finale een onnavolgbare zitbal geeft en de arena laat ontploffen.”
Als Van der Meulen het nu weer leest, zegt hij: ,,Dat kin dochs gjin tafal wêze.” Het jaar daarop zou het exact zo gebeuren. Rynk Bosma, objektief kaatsjournalist, maar dertig jaar na Jarich van der Veen wel weer eens toe aan een topper met wâldbloed, ziet Van der Meulen nog de aanloop nemen met alles aan de hang in de finale van 2007. ,,Ik fyn it syn moaiste PC-winst. It is de partij tsjin Daniël Iseger, 5-5 en 6-6 en in lytse keats. Yn dy finale hie hy in skoftke de opslach oerjûn, hy hie der doe al ris ien út. Mar oer de hiele dei soe hy kening wurde moatte. Doe 5-5 en 6-6, keats fan twa meter, as opslagger kinst allinne mar ferlieze. Triemstra frege him ‘sil ik mar?’, mar Johan naam de bal. Op hichte fan de foarynse Pieter Scharringa wie de bal noch altiten dúdlik út. Daniël Iseger seach dat ek sa en liet him falle, mar op it lêste momint kaam dy nuvere draai deryn. De bal draaide nei binnen en foel inkele sentimeters yn... Dat wie Johan op syn grutst of bêst: op 6-6 in killer.” De arena ontplofte. Johan werd koning en kuste de PC-bal.
In de jaren daarna belandde Van der Meulen in een dal, het kaatste voor geen meter, als hij de beelden nu weer ziet doet het pijn aan de ogen. Hij besloot in België te gaan kaatsen voor Ninove, maar zijn prestaties in het jeu de pelote bleven onder de maat.
Achteraf bekeken had hij zich beter moeten voorbereiden en uitentreure moeten oefenen in het overleveren, de bal over het perk heen jagen. ,,Ik bin net sa’n man dy’t allinnich hûndert ballen opslacht. Mar dat hie al moatten. Ik hie ien freegje moatten en him tûzen euro jaan om elke kear dy hûndert ballen op te heljen. Miskien ek wol fiifhûndert. Dêr kin ’k wol om hinne draaie, mar dat is gewoan sa.”
In die Belgische tijd miste hij zijn vader. Die was ernstig ziek. ,,De úteinlike oarsaak wie kanker. Dêrtroch krige hy in frjemde sykte yn ’e holle.” Het fijne weeT hij er niet van, want hij heeft het medisch dossier niet mogen inzien. Er is in die tijd veel misgegaan tussen de kinderen van Yke en de nieuwe partner van hun vader. Hij heeft geen zin om via de krant zijn gram te halen, maar: ,,Ik kin der wol in boek oer skriuwe -en dat wurdt dan in bestseller.”
Yke overleed. De verstoorde verhoudingen met zijn partner leidden ertoe dat zijn kinderen hem niet naar z’n graf hebben gebracht. Zij hadden het volstrekt logisch gevonden dat hun vader bij hun moeder was begraven, zijn vaders nieuwe partner besloot anders. On-be-grijpelijk, vindt Johan: ,,Us heit hat syn hiele libben yn Broeksterwâld wenne. Hy hat der noait in dei wei west. Se neamden him wol de boargemaster fan Broeksterwâld. Sa’n man heart dochs net yn Damwâld te lizzen? Op trije kilometer fan ús mem? Hy wie tritich jier troud mei ús mem. Mei har hie hy goed fiif jier in relaasje. Telt dat dan net? Wy hiene as bern hielendal gjin ynfloed op de gong fan saken. Dat docht sear. En oer tsien jier docht dat noch sear. Ik wit net iens wêr ’t er presys leit. Nee, ik bin der ek noch net oan ta om der hinne. Mei Peaske hawwe wy blommen by ús mem brocht. Wat hie it moai west as ús heit dêr ek lein hie.”
Intussen was hij verliefd geworden op kaatsster Mariska Hoogland. Ze vonden elkaar al jaren leuk, maar op het Befrijdingsfestival van 2010 keken ze elkaar in de ogen en maakten een afspraak. Inmiddels hebben ze al weer twee jaar een relatie en staat zijn huis te koop. Zodra het verkocht is kopen ze samen een huis in Bitgummole. Ze delen hun passie voor het kaatsen en de humor. ,,Wy kinne goed gnize mei ús beiden. Mariska is in leaf mins, maklik yn ’e omgong. En boppedat: se is moai.”
Zijn nieuwe maten zijn Karel Nijman en Folkert van der Wei. Van der Meulen zal zich terug moeten knokken, maar hij is vol vertrouwen. ,,As ik sjoch hoe’t it op ’e trainingen om en ta giet, dan kin ’k noch maklik mei de top mei. Ik sil der in soad foar dwaan moatte, mar ik tink dat it kin. Sjoch nei Sven Kramer, dy kaam ek sterk werom. Myn kop is wer leech en ik haw der in hiel soad nocht oan. Karel en Folkert binne noflike mannen, mar fol fjoer en posityf. It binne deeglike keatsers en sa sille wy ek keatse moatte: deeglik, mei de kop. Sa min mooglik fouten meitsje, keatsen lizze en dy moat ik dan fersulverje. Fansels leit der druk by my, mar miskien ha’k dat ek wol nedich. En der is ek sprake fan fertrouwen fansels, oars hiene dy mannen net mei my steld. Ik bin der wis fan dat it klikt tusken ús. En wy hawwe in prachtich trainersduo: Johannes Brandsma dy ’t it spul super yn ’e kop hat en Romke Verbeek dy’t superfanatyk is.”
KiKa En, nieuw in de kaatswereld, hun partuur stelt zich maatschappelijk verantwoord op en gaat een verbinding aan met KiKa, kinderen kankervrij. Het was Piet Jetze Faber die hun vroeg wat ze aan het eind van hun carrière over wilden houden als persoonlijke bagage. De mannen bedachten dat ze KiKa wilden steunen. Van der Meulen had al eens eerder geld voor KIKA ingezameld. ,,Wij zijn wel klaar met de graaikultuur, we gaan iets terug doen”, zegt Karel Nijman in WIS IN.
Van der Meulen verwijst trots naar de nieuwe website fryka.nl. Maandelijks gaat een vast bedrag van de hoofdsponsor naar KiKa. ,,Ik hâld dit jier net in nuts oer fan ’t keatsen en dat hoecht ek. Krigest oare dingen werom. Mark Hoekstra skille ús bygelyks, dy organisearret in Frysk Kampioenskip Baltsjedriuwen. Dat wol er tegearre mei ús dwaan, foar KiKa. Ik fyn it in topplan.”
Want dat heeft het leven hem in de afgelopen tijd wel geleerd: roem en geld zijn betrekkelijk, doe de echt belangrijke dingen nu en vergeet niet te genieten. ,,It fjild yn, fiskje, aaisykje. Miskien moat ik boswachter wurde, want yn de natoer fiel ik my it bêst. Witst wannear’t ik Fryslân op syn moaist fyn? Moarns betiid. Om healwei seizen derút, aaisykje. De sinne komt op. De fûgels fluitsjend om je hinne. Dan ferklearret de hele weareld jo foar gek, mar ik genietsje.”
.jpg)
