Sikke Sikkema
Tekst: Rynk Bosma
Op 17 april van dit jaar wordt Sikke Sikkema 80 jaar en het bereiken van die mijlpaal is niet iedereen gegeven. Dus wordt het tijd om even stil te staan bij de generatie die dit jaar 80 jaar worden. Je wilt de prestaties van Sikkema als kaatser wel eens ten onrechte over het hoofd zien. Want de postbode in ruste uit Franeker miste op een haar na – geen Jong Nederland - het fameuze Klavertje Vier. Sikkema kaatste van 1960-1974 en behaalde 254 punten. Hij won de Freule in 1956, was winnaar van de PC in 1969 en winnaar van de Bond in 1968 en 1974.
Hij behoort tot de generatie kaatsers die het gezicht bepaalde van de jaren zestig. De generatie die in de oorlog of vlak na de oorlog werd geboren. De zo prachtige uitspraak van de Amerikaanse generaal Douglas MacArthur kan ook hier van toepassing zijn: ‘Old soldiers never die, they just fade away’. Het lot van geschiedenis en ook het lot van de hoofdrolspelers in die historie.
Sikkema is een ‘guodlike’ man die in Franeker op de partijen af en toe zijn gezicht nog wel eens wil laten zien. Op het kaatsveld wilde dat ‘guodlike’ wel eens plaats maken voor de onverzettelijke wil om te winnen. En het verhaal wil dat hij op het voetbalveld wel eens te meedogenloos voor zijn tegenstanders wilde zijn.
Echt tot de bruinverbrande atleten kon de Franeker voorinse Sikke Sikkema niet worden gerekend. Wie hem hartje zomer over het kaatsveld zag lopen had het idee dat de zon misschien wel nooit in zijn buurt kwam of langdurig op vakantie was. Dat nam niet weg dat hij een geduchte voorinse was die in 1969 zijn sportieve hoogtepunt bereikte met winst op de PC. Samen met opslager Johan van Seijst (koning) en Johannes Westra.
‘Ik hew te weinig wonnen op de PC’
Toch was het ondanks die ene dag in 1969 in Franeker niet altijd genoeg: ,,Ik hew te weinig wonnen op de PC’’, zo stelde de Franeker gepensioneerde PTT postbesteller zonder wrok eens vast. Hij baseerde dit onder andere op een andere finale die op twee punten na naar de tegenpartij ging. Want in 1972 stond hij in de eindstrijd met Hein Zijlstra en Flip Soolsma tegenover de opkomende jeugd: Piet de Jong, Bert Rinia en André Roosenburg. Op 5-5 en 6-6 viel de beslissing in het voordeel van het jeugdige partuur. ,,Op zo’n stand wint de gelukkigste,’’ zo zei Flip Soolsma na afloop ietwat gelaten.
Sikke Sikkema had toen al een PC-winst op zak. Een misschien wel niet verwachte winst in 1969 want het was toch een daverende verrassing dat de twee Franekers het met Johannes Westra zouden winnen. De eerste omloop verliep nog naar wens met een regelmatige 5-3 en 6-4 zege op Hein Zijlstra, Sjoerd Heeringa en André Roosenburg.
De winst in de tweede partij tegen Gerard van der Meer, Flip Soolsma en Johan Halbesma was lange tijd uiterst onzeker. Veelvuldig wisselen van Westra en Sikkema in het perk leverde niets op. Na 3-3 liep Van der Meer c.s. uit naar een 5-3 en 6-4 voorsprong, de ondergang nabij. Soolsma passeerde de kaats echter niet, en Sikke Sikkema deed dit op 6-6 wel en dat betekende 5-4. De Leeuwarder Courant schrijft bij de stand 5-5: ,,De taktisch kaatsende Sikkema zorgde voor de laatste puntjes door op 4-4 de kaats te passeren en op 6-4 een hercules te plaatsen.’’
Een ronde later won het partuur van Van Seijst met 5-4 en 6-6 tegen Pier de Groot, Henk Leeuwen en Gerrit van der Heide. Een partij met vele bovenslagen van vooral Leeuwen en Westra en vele flitsende zitballen van met name Van Seijst. ,,Een partij overigens, waarvan de winnaars – zo dacht men – geen roet in het eten konden gooien van de winnaars die uit de strijd tussen Rienk de Groot, Gerrit de Jong en Tamme Velstra tegen Gerrit Okkinga, Klaas van Wieren en Dirk Talsma tevoorschijn zouden komen.’’
Sikkema startte dus bepaald niet als favoriet. PC-voorzitter Klaas Bijlsma had zelfs de uitslag al voorspeld: 5-3 en 6-4 voor De Groot c.s. De Leeuwarder Courant: ,,Een finale waarin Van Seijst toonde dat hij alleen het koningschap verdiende. Van Seijst zei na afloop dat hij na de stand 5-0 en 6-6 om 19.04 uur in een roes leefde.’’ Die finale leek een ‘makkie’, 5-0 en 6-6, maar was het bepaald niet. Er werden zes eersten verkaatst en alle zes eindigden op 6-6. Een partij waarin Sikkema dus over geluk niet had te klagen. De beslissing viel welbeschouwd op 3-0 en 6-6. Sikkema had een dikke kaats geslagen en de met een schouderblessure tobbende Tamme Velstra vond het wenselijk te ruilen met Gerrit de Jong. Hij kreeg de bal en die ging net langs de verkeerde kant van de kwaadpaal.
Eerder al in 1964 stond Sikke Sikkema samen met Gerrit Okkinga en Klaas Cuperus in de finale. Toen werd echter kansloos verloren van Rienk de Groot, Sjoerd Heeringa en Johan Halbesma. De krant schreef: ,,In de finale kaatsten Rienk, Sjoerd en Johan zo sterk dat er voor de premiewinnaars geen enkele eer te behalen viel: 5-0 en 6-4.’’
Sikkema zijn eerste PC kaatste hij in 1960 met neef Sikke Bouwma en Sake Faber. Daar heeft hij weinig herinneringen aan. Op de PC in 1961 waren Roel Hoekstra en Wijtse Vlietstra zijn maten. ,,Ik kon altijd goed met Wijtse, hij wilde het altijd winnen. Alleen hij was toen al in zijn nadagen. Er is van hem gezegd dat toen hij het kón, hoefde het niet zo nodig. Ook Roel Hoekstra was een fijne maat. Ik weet nog dat ik een bal bovensloeg op 0-0. Roel Hoekstra kwam bij me en zei: ‘Dat moatst net wer dwaan’.’’
Jubileumjaar 1968 KV Jan Bogtstra had droomscenario
Andere taktische tijden. Sikkema was een man van het tussenspel en een kaats neerleggen. Toch kaatste hij in die tijd ook al met een nap, zij het een kleine. Via Meis Quarré die veel in België kwam had hij een want gekocht die in 2004 nog een mooi plekje had aan de muur in de Bogt fen Guné. De manier van slaan was ook heel anders, Sikkema sloeg ook met het hele schouder en dat werd meer gedaan. Een veel voorkomend probleem in de jaren zestig. Via de dokter uit Weidum werden de kaatsers dan doorverwezen naar dokter Strikwerda in Utrecht. Of naar de vader van Henk Gemser in het geval van Sikke Sikkema.
Sikkema leverde een jaar eerder dan het jaar van de PC-winst een grote bijdrage aan het feestelijk gehalte van het jubileumjaar 1968 van Jan Bogtstra. In dat jaar bestond de vereniging 75 jaar. En wat is er mooier om in zo’n jubileumjaar de Bond te winnen. Dat droomscenario werd verwezenlijkt door Johan van Seijst, Piet de Groot en Sikke Sikkema en dat betekende voor het eerst in twaalf jaar weer eens winst voor de Franeker kaatsvereniging. Het toeval wilde dat de begeleider van het partuur in 1968 Wijtse Vlietstra was die in 1956 de Bond voor het laatst voor Franeker had gewonnen. Een ander toeval was dat Sikkema in 1956 de Freule voor Franeker won samen met Piet Sikkema en Jan Seerden. En zo verbond de historie deze twee gebeurtenissen op fraaie wijze aan elkaar.
.jpg)
