Tekst: Rynk Bosma
Oentsjerk Dat de op 15 juli 1958 geboren Sietse van der Meer op relatief late leeftijd begon te kaatsen had misschien wel te maken met de plek waar hij opgroeide. Een boerderij in het Bûtenfjild aan de Heechfinne tussen de verschillende dorpen in. Aan de ene kant de Trynwâlden met Oentsjerk en Aldtsjerk, aan gene zijde het dorp Damwâld waar Sikke Wiersma toen nog de scepter zwaaide over kaatsvereniging Nut en Nocht.
Misschien was het wel aan grote broer voetbal te danken dat Van der Meer zijn sportieve koers verlegde. Hij was blessuregevoelig en stopte om die reden voorlopig al op zijn veertiende met voetbal. Met kaatsen begon hij pas op zijn zeventiende en het hielp wel een beetje dat de PC-koning van 1965 Hein Zijlstra met een nicht was getrouwd. De eerste stappen in Trynwâlden met ‘in bytsje opslaan’ en niet veel later ‘potsjekeatse’ in Akkerwoude.
Van der Meer begon als opslager die uit de vrije hand zijn heil zocht bij de klassieke hoge bal achterin. Hij herinnert zich nog een door elkaar loten partij toen het lot hem verbond aan de twee opslagers Ruurdt Rutten en Jan Hesselius. Rutten zei toen ‘Sietse kin toch net yn it perk dat ik moat mar achteryn.’ Van der Meer was toen 18 of 19 jaar. Zijn eerste prijs op het hoogste niveau was bepaald merkwaardig te noemen. Het was de eersteklas vrije formatie partij in Dokkum en Van der Meer was er als toeschouwer. Johannes van der Meij was de opslager bij Johannes Brandsma en Minne Hovenga en hij was er niet. ,,Doe frege Brandsma my as opslagger en wûnen wy in twadde priis. Ik tink dat it yn 1978 wie.’’
De overgang naar het achterperk werd – opnieuw - versneld met hulp van de voetbalsport. ,,Ik skuorde myn linker knibbelbân doe’t ik by de Wâlden fuotballe. Doe koe ik net mear sette mei de linkerfoet en doe wie it fertrouwen fuort. Ik hie al in pear kear by in blessuere fan in maat yn it perk stien. Jan Dijkstra fan Nes sei doe: ‘Do moatst oare jier mar by my achteryn’ en sa kaam ik der tusken.’’ Kaatsen met Jan Dijkstra en opslager Wiep Dijkstra die ook uit Nes kwam. Kaatsers die in 1980 de Bond hadden gewonnen voor Ternaard met Willem Oberman als derde maat, dus bepaald geen onbeschreven bladen.
,,Wy wûnen doe, 1983, in soad op de twadde klas mei opslagger Henk Dijkstra derby mar koenen net nei de PC om’t ik net op de seleksjelist stie.’’ Wiep Dijkstra maakte dus plaats voor Henk Dijkstra uit Ternaard, ook afkomstig uit de CFK. ,,Dy sloech altiten op klompen yn.’’ Een jaar later in 1984 werd Van der Meer de achterinse bij Coos Veltman en André Tolsma, toen nog aanstormende jeugd. Het was wennen voor Van der Meer in die eerste klas. ,,Je krigen oare ballen dy’t by je wei draaiden. Benammen Sake Saakstra syn ballen dêr hie ik in hekel oan.’’ Aan de andere kant was het gauw wennen want Van der Meer wist zich acht jaar te handhaven op het hoogste niveau.
Het was in die jaren bepaald roerig en de oorzaak was natuurlijk de nap en de discussie hierover. Het uitslaggeweld van toen valt in geen enkel opzicht te vergelijken met het huidige kaatsen. Deels kwam dat door de gouden generatie van die tijd, kijk maar naar de huidige top tien van het puntenklassement en je weet genoeg.
Slaan met een leren nap in W vorm, ,,Dy koene je bûge, letter waard dat hurder.’’ Natuurlijk werd er mee geknoeid, de een was daar wat enthousiaster en vindingrijker in dan de ander, maar geen hulpmiddel werd onbeproefd gelaten. En even buurten bij de toppers zat er ook niet in want die wedstrijdwanten kreeg je niet in handen, zo zegt Van der Meer. Zelf denkt hij nog altijd met weemoed terug aan die ene ‘foute’ want die hij van Durk Punter kocht. ,,Goh wat sloech it fantastys mei dy mof. Mar hy wie in pear gram te swier en doe ha’k him sels ferknipt. Dat spyt my noch altiten.’’
Hoewel Van der Meer op de PC van 1984 een derde prijs behaalde en eervol door het favoriete trio Sake Saakstra, Piet Jetze Faber en Johannes Brandsma naar de uitgang werd geloodst, moest Van der Meer het hebben van de uitnodigingspartijen. ,,Ik koe altiten geweldich mei Piet Jetze keatse, mar ek mei Brandsma en Wiep van Wieren woe it wol keatse. Allegear toppers, mar ik ha al dy tiid noait ien ferkeard wurd hân fan dy mannen wylst ik net altiten like goed wie.’’
Bij het sluiten van de markt in 1984 wist Van der Meer verrassend nog de Oldehovepartij te winnen met opslager Peter Rinia en Anne Rinkema. ,,Anne en ik lieten noait ien sitte, allinne mar keatsen slaan sa rûn de middenline en soks makket de opslach better. Ik liet de bal faak wat sakje want ik krige doe al wat lêst fan it skouder. Ik sloech in soad op kracht.’’ Opslagers als Rinia en Johan Okkinga hadden dat graag, niet alles op de boven maar kaatsen leggen.
Toen de PC van 1989 was afgelopen wist Van der Meer het zeker: deze kans om hem te winnen komt nooit weer voorbij. Een finale zonder favorieten, Van der Meer, Anne Spijkstra en Stephan Kleefstra tegenover Joop Bierma, Sake Porte en Hotze Rusticus. ,,Je binne op in PC hast noait alle trije goed, mar op dizze PC wienen wy dat wol. By de earste bal hie’k al it gefoel fan dat it woe, it gefoel fan kom mar op en dat is in moai gefoel.’’
De film komt weer langs, drie eersten achter en terugkomen tot 3-3. En dan het moment waar Van der Meer vaak aan heeft gedacht tijdens die film. 4-4 en 6-6 en een kleine kaats. ,,Ik hie nei foarren komme moaten en gokke moatten op ferrassing yn de lêste meter. Mar dat die ik net en doe koe ik dy dûkende tuskenynse fan Joop net.’’ Niet direct fataal, maar als je de afloop van de film kent wel. Het wordt 5-5 en een 2-0 voorsprong en dan krijgt Anne Spijkstra de ‘bibbers’ aan de opslag, drie keer slaat Porte een te mooie bal van hem boven en ook die kleine kaats lag vervolgens te ver voor hem.
Een jaar later deed Van der Meer goede zaken, Johannes van Dijk kwam na een voetbalavontuurtje in het voorperk met Kleefstra aan de opslag. Kleefstra was een merkwaardige sfinx aan de opslag, voer voor gokkers met een neiging tot zelfmoord want de Huizumer was niet te voorspellen. ,,As Stephan it op de heupen hie, dan gie it raar. Yn Makkum trije kear 5-0, hy sloech alles om. Doe de finale, mei 5-1 achter, hy wie it kwyt. En doe yniens begûn it wer te rinnen en wûnen wy de partij.’’
Maar ook kwakkelend, in Harlingen was Polly Kwast zijn vervanger met Van Dijk aan de eerste opslag. Van der Meer weet het nog: ,,Wy yn de finale en mei 5-4 en 6-0 foar tsjin Johan Okkinga, Piet Jetze Faber en Tunno Schurer. ‘It is út’ sei Jehannes tsjin my mar sa lûd dat dy oare mannen it ek hearden. Ja moai net, op 5-5 en 6-6 sloech Jehannes kwea.’’
Van der Meer behoorde niet echt tot de top, maar liet ook weinig ballen zitten. ,,As ik by mannen as Brandsma en Faber wie, dan sei ik altiten foar de partij ‘Mannen as jim aansens fine dat it oars moat dan dogge jim dat mar’. Dat joech dúdlikheid. As ik by Piet wie krige ik hast noait in tuskenynse. Piet koe de opslagger lêze en raasde al betiid fan do en dan wie hy fuort. Of hy die in stapke achterút as hy fernaam datst wat minder wiest want dat hienen dy mannen gau yn de gaten. En sa helle hy de tuskenynse derút. Wat hie dy man in sicht op de bal.’’ En niet zonder trots: ,, Yn 1988 yn Moarre sei Piet tsjin my fan ‘Ik soe noch mar even wachtsje mei stellen’. Uteinlik kaam Hotze Rusticus doe by dat partoer.’’
,,Ik ha der in soad foar dwaan moatten’’, zo zegt Van der Meer. Klaas van Wieren zei ooit dat ‘baltsjeferdriuwe’ een goede oefening was voor een achterinse. Eindeloos heeft Van der Meer dat gedaan trouwens wel met nap en dan is het geheel andere koek en dan telkens de afstand iets groter maken. Eindeloos oefenen met Hendrik Bloembergen uit Tytsjerk. Een geduchte en ‘drege’ tegenstander die als opslager precies wist waar hij de bal bracht. En dat had Van der Meer nodig.
Maar het schouder begon te sputteren bij al te hoge ballen. Wel behaalde Van der Meer in 1991 met Johannes van Dijk en Stephan Kleefstra nog een derde prijs op de PC maar die glorie kon het einde niet verbloemen. Een gedwongen einde want Van der Meer was te veel een echte sportman die ook aan schaatsen, voetbal en tennis deed.
Met pijn in de letterlijke betekenis nam hij al na een paar partijen afscheid van het kaatsen in 1992. ,,Ik hie wol oant myn fiifentritichste trochgean wollen, mar moast de ballen hieltiten mear sakje litte.’’ Het bleef dus bij 142 punten voor de man die toch het optimale uit zijn kaatsleven heeft gehaald. En dat kan niet iedereen zeggen.
.jpg)
